Overblog
Editer l'article Suivre ce blog Administration + Créer mon blog

300110_164309853654821_164309440321529_340114_1287536202_n.jpgUssan iɛeddan, yuzen-d awal aneggaru (?) deg facebook, yenna-d : “Tamaziɣt, tamaziɣt, tamaziɣt, ay imdukkal !”, rriɣ-as-n s uqesser, s uɛekki : “Adrim, adrim, adrim…”, ziɣen netta yuḍen, rruḥ-is yessalqaf, ur ẓriɣ ara. Nettemlil tikwal deg facebook, nettmeslay, nettqessir, nettemcawar, yezga yesteqsa-yi-d “Amek ara as-nsemmi i X (s tefransist)?” , tikwal ttafeɣ-d, tikwal ulac, qqareɣ-as “Ad xemmemeɣ”. Tineggura-ya, acḥal aya ur i-iban, uriɣ-as izen, ur y-in-yerra ara, ɣileɣ ahat d ddunit i t-yeṭṭfen kan, d ulaqrar ad yi-d-yerr. Ulac !
Nur ur t-ssineɣ ara uqbel 1995 ; deg yulyu akked d ɣuct, nemlal deg « la cité universitaire garçons » n Ben Aknoun ; nekki d aselmad, netta d anelmad. Asmi i yekfa useggas n 194/95, aseggas n uɣunzu n lakul n tmurt n Lezzayer, yiwen n yijifer n MCB, yemtawa akked udabu n Lezzayer, sulin-d HCA deg yibrir. Mi mcawaren yiɛeggalen n Useqqamu Unnig n Timmuzɣa, dɣa mwatan akken ad gen tannant deg unebdu, ad d-suffɣen iselmaden imezwura ara yeldin tiwwura i unekcum n tmaziɣt deg uɣerbaz n Lezzayer.
Dɣa deg taggara n yunyu, nemlal di Ben Aknoun. Ass n lǧemɛa tameddit, ttawḍen-d yinelmaden, akked d iselmaden, yal wa ansa i d-yusa. Tuget si Tmurt n Leqbayel (Tizi Wezzu, Bgayet, Tubiret, Bumerdas, Sṭif) i d-rzan, ad ilin ma yella drus azal n 100 ; seg Waɣlan, ussan-d gar 10 akked 15 ; seg Wawras ad ilin azal n 15 ar 20 ; seg tmurt n Yumuhaɣ, zad ilin, ma yella aṭa, 10. Iɛeggalen icawiyen deg HCA, cfiɣ yeffeɣ-iten, leɛqel : ulac aṭas i d-yusan seg Wawras. Deg lawan-nni, “taluft n tmaziɣt” teččur d tasertit, riɣ ad d-iniɣ tuɣal d tasertit akkit. Ihi akken walan ulac Icawiyen, d Izwawen i yellan ugar, dɣa ruḥen yimḍebren-nni icawiyen deg HCA ɣer yiwen n tsandikit n yinelmaden(UNEA), kra win ufan din seg Wawras, wwin-t-id, akken kan amḍan n Yizwawen ur yettɛeddin at Wawras. Fiḥel ma nenna-d belli wid i-yusan si Tmurt, taqcict aqcic, d imeɣnasen s umata, d imekkiyen deg tdukkliwin tidselsanin ; d anemgal, wid I d-yusan seg Wawras, s umata, ur d-cliɛen ara akkit d tmaziɣt. Truḥ-aɣ nufa-tt !
Asmi i tebda tannant, imḍebren n HCA ssulin tineɣriyin ilmend n tantaliwin : taqbaylit, tacawit, tumẓabt akked tmaheɣt. Ihi taqbaylit llan snat n tneɣriyin, yiwet ṭṭfeɣ-tt nekki, tis snat yeṭṭef-itt Mass Rabehi. Nur Yeɣli-d deg tneɣrit-iw. Nxeddem am yikundaliyen : tasebḥit, seg 8/9 t ar 12 t, taneddit seg 1/14 t ar 17 t. Sugnet-d amek gant tagnatin ideg nqeddec : azɣal rnu aldun akked lbumbat iwimi nsell yal tikelt. Deg wacu i cfiɣ ɣef Nur imir-nni ? Cfiɣ kan yeqqar-d, s leḥya, s ucmumeḥ, s wawal lɛali : “Acimi mačči s tmaziɣt i nesselmad?”. Yesɛa lḥeqq, rnu ula d nekki fkiɣ-as lḥeqq imir-nni. Maca deg tallit-nni, ur nessin ara, ur nezmir ara, d ayen nessen kan i nesselmad. Nekki, imren, fkiɣ lmajister-inu, maca werɛad i as-giɣ tasalelt (soutenance). Taɣuri-ynu giɣ-tt s tefransist ! Maca ɣas akken, ttaruɣ tamaziɣt-taqbaylit am wass-a, rnu Tajerrumt n tmaziɣt, ssneɣ-tt am lǧib-iw. Aṭas n yinelmaden iɣef cfiɣ : Nur, amdakkel-is Mourad, Tameṭṭut-is Samia, Nacira…
Aseggas i d-yusan, tella-d tannant tis snat, deg unebdu n 1996, nemlal-d daɣen deg yiwet n tesnawit, deg Kouba. Aseggas-nni d Taɣlift n Usegmi (MEN) i d-tt-id-yessudsen. i d-yefkan tadrimt i usuddes n temlilit. Deg 1995, Taɣlift-a (MEN) tugi ad txelles, tugi ad d-tger iman-is ; qqaren-d ula d aɣlif n lawan yekreh tamaziɣt, yugi akk ad yesteɛref yes-s, ɣas akken HCA d tasuddut yellan seddaw n Tiselweyt nTegduda. Yella wayen nezmer ade d-nales ɣef tmental n snat n tannanin-a.
Llant temliliyin-nniḍen ideg nettemlil, meḥsub yal aseggas, akked d iselmaden i d-"nessufeɣ" deg 1995. Cfiɣ xersum ɣef tin n 1999 deg tesnawit n Iḥeddaden, deg Bgayet. Cfiɣ ɣef Samia, tameṭṭut n Nur (imi werɛad gin axxam), i yi-d-yesmesktayen yal tikelt ɣef wass n umulli-ynu, ass n 25 deg ɣuct. Cfiɣ ɣef Nur d umdakkel-is, Murad, i d-yesrusun lehna, talwit gar yinelmaden, ticki d-yella ccwal gar-asen ; cfiɣ ɣef Nacéra i d-yettakken "l'ambiance", cfiɣ ɣef waṭas, mačči d yiwen ad t-id-bedreɣ.

Yiwet gar temsirin n tmaziɣt n Nour Ould Amara

Deg Lpari, deg useggas n 2002, cfiɣ d nutni i yi-iselken, asmi xussen deg udrim. Asmi i ruḥeɣ ad “sutenniɣ” dukṭura-inu deg l’Inalco, deg jember 2003, tusa-d Samia tewwi-d lkamira, tsewwer tasalelt-iw, Nur ur d-yusi ara ass-nni, maca yezmer lḥal ur yestufa ara kan. Mi nerna kra n wussan, ɛerḍen-yi, Nur akked Samia, s axxam-nsen, nečča imekli lwaḥid ; syinna, nɛedda ɣer BRTV, yessasen-yi i wid ixeddmen dinna, s anda i i ɛedda, ad asen-yini s tfenṭazit “ Hat Docteur Bouamara …”, ḥulfaɣ yefreḥ yes-i, yefreḥ s wayen xedmeɣ. Mi tekfa tsalelt, yusa-d Mass Kati, ibubb-d lkamira n BRTV, yebɣa ad iyi-yeg tadiwennit. Dɣa d Mass Ziani, i d-yufa lḥal di Lpari, i yeṭṭfen asawaḍ, i yi-d-yettaken isteqsiyen. Llan yimdukkal, am Allawa Kherrib, Mouloud Kourdache, … Mi d-uɣaleɣ si Fransa, yiwen n wass, yessawel-d gma-tneɣ Abdenour Abdeslam, mi iwala tadiwennit i yi-texdem BRTV, yenna-yi-d “Ayen din i ferḥeɣ s wayen i txedmeḍ…Ferḥeɣ daɣen aṭas aṭas mi d-temmeslayeḍ s teqbaylit !”

Deg useggas n 2010, ttwaɛeḍeɣ, teɛreḍ yiwen n tidukkla n Fransa Coup de soleil ; amaẓrag-iw, Brahim Taẓaɣert, ira ad ruḥeɣ ɣer “rreḥba n udlis n Tmazɣa”, ad iliɣ din d imsiwel ɣef udlis n tmaziɣt. Ur ruḥeɣ ara, acku ur d-wjiden ara lekwaɣeḍ-iw, maca Nur, Samia akked yimdukkal-nniḍen, slan mi d-sawlen ɣef yisem-iw, ttrajun-iyi melmi ara d-baneɣ, ttrajun-iyi am wayyur n lɛid …Ulac-iyi !
Asmi d-yeffeɣ Issin, yessawel i at BRTV, yenna-yasen : “Ilaq ad mmeslayem ɣef usegzawal-a !” ; ɣer taggara n useggas n 2010, giɣ -d asenfar, bɣiɣ as ruḥeɣ ɣer Fransa : Samia akked Nur reggmen-iyi snat n tedwilin deg BRTV ; ɣas akken ur ruḥeɣ ara, wwten akken ad d-gemren idrimen i usnerni n ISSIN, acku nniɣ-asen llan wuguren akken ad d-afeɣ, di yal tamnaṭ n Tmurt n Leqbayel, win ara yi-d-yawin isallen ɣef teqbaylit ; reggmen-yi ad yi-ɛiwnen, taggara gan ayen iwumi zemren. 
Twalaḍ, a Nur ! Ulamek ara k-nettu, ulamek ara amneɣ temmuteḍ. Ayen i d-tenniḍ, ayen tgiḍ ara k-yeǧǧen teddreḍ deg wulawen-nneɣ, qim di talwit ihi, a Nur ay aḥbib !


Bgayet, ctember 2011
Kamal BOUAMARA

Tag(s) : #Idles amaziɣ
Partager cet article
Repost0
Pour être informé des derniers articles, inscrivez vous :